In de loop der tijden is er een westerse houding tegenover de ander ontstaan. De westerse landen hebben een dominante positie in de wereld en zijn over het algemeen rijk en machtig. Dit zijn een groepje landen die in veel opzichten een zelfde manier van leven hebben. Volgens het CBS bestaat de westerse wereld uit de landen; Europa, Noord-Amerika, Japan, Indonesië, Canada, Australië en Nieuw-Zeeland. Door anderhalve eeuw westerse dominantie wordt de democratie, kapitalisme en individualisme van de westerse wereld bevorderd. Deze aspecten kunnen grotendeels ook de welvaart stimuleren (Curtin, 2000). Mede dankzij deze welvaart in de meeste westerse landen is het ook mogelijk om de bi-culturele mensen op te vangen. Hoe is de bovengenoemde westerse dominantie ontstaan en wanneer behoort een land tot de westerse wereld?
De westerse wereld en de klassieke betekenis
De samenstelling van de landen die tot het Westen behoren hangt af van de context waarin de term ‘de westerse wereld’ gebruikt wordt. Grotendeels heeft het te maken met landen die in het verleden tot op de dag van vandaag een dominante positie opbouwen vanwege het kapitalisme waardoor ze rijk en machtig werden. In de Romeinse rijk in 395 ontstond al een splitsing in het West- en Oost-Romeinse Rijk, waardoor deze gebieden op cultureel gebied steeds verder uit elkaar groeiden. Vervolgens werd die splitsing gemaakt bij de verspreiding van het christendom. Landen die vanuit Rome werden bekeerd behoorden tot ‘het Westen’. De landen die vanuit Constantinopel werden bekeerd, werden gerekend tot ‘het Oosten’ (Rusland en Bulgarije). Vervolgens kunnen we de splitsing ook bezien vanaf de kolonisatie na 1942. De gekoloniseerde gebieden (Midden-, Zuid- en Noord-Amerika, Australië en Nieuw-Zeeland) worden door velen ook gerekend tot de westerse wereld doordat er een westerse cultuur is ontwikkeld in deze landen (Curtin, 2000).
Verschillende betekenissen van ‘het Westen’
- Na 1500 worden verschillende westerse landen in andere delen van de wereld machtig en rijk door de kolonisatie. Hierdoor kreeg het “westerse’ ook de aanduiding ‘rijk’.
- In de tijd van de koude oorlog kregen de landen die lid waren van de NAVO de benaming ‘eerste wereld’. Dus de rijke, ontwikkelde, geïndustrialiseerde, niet-communistische landen hoorden hierbij. De Arabische landen die na 1945 ook rijk waren behoorden niet tot de eerste wereld, omdat ze niet industrialiseerden.
- In de koloniale tijd werd de cultuur van Azië vergeleken met de cultuur van West-Europa. Hierbij werd geconstateerd dat deze landen in Europa behoorden tot het westen van Azië.
- Japan en Indonesië behoren ook tot het westers. Dit heeft meer te maken met politieke motieven en is niet gebaseerd op feitelijke uitgangspunten zoals we hierboven hebben genoemd.
Definitie van westerse en niet-westerse immigranten
In Nederland zijn bi-culturele groepen die uit verschillende landen zijn geëmigreerd. Volgens het CBS had op 1 maart 2021 ongeveer 25% van de bevolking een migratieachtergrond. Het CBS heeft de scheiding tussen westers en niet-westers definieert als;
- Een persoon met een migratieachtergrond behoort tot het westerse wanneer het land waar hij/zij vandaan komt behoort tot een van de landen in Europa (exclusief Turkije), Noord-Amerika en Oceanië, Indonesië en Japan.
- Een persoon met een migratieachtergrond behoort tot het niet-westerse wanneer het land waar hij/zij vandaan komt, behoort tot een van de landen in Afrika, Latijns-Amerika, Azië (exclusief Japan en Indonesië) of Turkije (www.cbs.nl).
Vrijheid en tolerantie in het Westen
De vrijheid, tolerantie en de welvaart is meestal de reden voor de nieuwkomers in de westerse landen. Door de tolerantie en vrijheid van meningsuiting wordt het grotendeels mogelijk gemaakt dat bi-culturele personen hun cultuur kunnen naleven en integendeel ook kunnen bekritiseren. Contacten tussen verschillende culturen kunnen leiden tot een nieuwe verbinding.
Tuba Gulbahce
Orthopedagoog
Curtin, P.H., The World & the West, The European challenge and the overseas response in the age of empire. Cambridge: New York, 2000.
