ICZAdmin, Author at ICZ

Het begint bij de nieuwsgierigheid naar de ander. Elk kind, elk mens is uniek en heeft een creatief potentieel. Belangrijk hierbij is dat we ons kunnen richten op de ontwikkeling van de jongeren. Om dit te stimuleren kunnen hulpverleners, ouders, verzorgers getraind worden om de jongeren wat mee te kunnen geven voor in de toekomst. Het opdoen van interculturele competenties is belangrijk voor ieder die opgroeit in de huidige Nederlandse samenleving. Hoe kunnen hulpverleners jongeren verder helpen met hun interculturele competenties?

Wat zijn interculturele competenties?

Interculturele competenties zijn competenties waarmee medewerkers door middel van cultuursensitieve zorg, hulp en zorg kunnen verlenen aan cliënten met een andere etnische of culturele achtergrond. Een competentie is een samenhangend geheel van vaardigheden, kennis en houding. Met interculturele communicatie in de zorg kun je met je attitude de toestand beter kennen en beter kunnen omgaan met de omstandigheden.

Van toepassing op bijvoorbeeld volgende situaties;

Autochtone hulpverlener moet hulp verlenen aan cliënten uit andere culturen.
Turkse hulpverlener moet zorg verlenen aan een Surinaamse cliënt.
Een minder gelovige Nederlander moet zorg verlenen aan een strenggelovige Nederlander.

Effecten bij jongeren van interculturele competenties van zorgverleners

Inzicht krijgen in de culturele mogelijkheden van de cliënten. Wanneer jeugdigen behoefte hebben aan jeugdhulp, hebben hulpverleners al voorsprong omdat ze beschikken over interculturele competenties.
Hulpverleners stimuleren met interculturele competenties jeugdigen om in aanraking te komen met jeugdigen uit verschillende culturen waarbij ze nieuwe weggetjes aanleggen in hun hersenen. Hierdoor gaan deze nieuwe verbindingen niet weg en verandert de basishouding van deze jeugdigen.
Culturele talenten van jongeren worden door hulpverleners zo goed mogelijk ingezet, zodat ze uitgedaagd en begeleid worden om een volgende stap te zetten in hun culturele ontwikkeling.
Er wordt gewerkt vanuit culturele competenties, waarbij niet de activiteit of kunstdiscipline centraal staat, maar de jeugdige zelf.
Bewust de jongeren leren hoe ze activiteiten kunnen inzetten.
Niet het werk staat centraal maar, de jongeren zelf! Je werkt als hulpverlener niet naar een vast eindresultaat, maar het proces staat voorop. De hulpverlener helpt zo goed mogelijk bij het begeleiden in dat proces.
Het waarnemen en waarderen van jongerengedrag. Door ze feedback te geven geef je hun vertrouwen, omdat ze zich gezien, gehoord en begrepen voelen.
Hulpverleners leren om procesgericht te werken door te experimenteren en uit te dagen. Ze kunnen hun cliënten waarnemen tijdens een creatief proces en tijdens dit proces ook verdiepende gesprekken voeren.

Cultuursensitiviteit met interculturele communicatie in de zorg

Met een cultuur sensitieve beroepshouding zorgt de hulpverlener ervoor dat ze genoeg beschikt over de kennis van verschillende culturen. Met interculturele communicatie in de zorg wordt er een interculturele vertrouwensband opgebouwd waardoor de hulpverlener intercultureel kan samenwerken met de client.

Tuba Gulbahce
Orthopedagoog

U heeft zich vast wel eens afgevraagd wat cultuursensitieve zorg precies is. Bij het toepassen van cultuursensitieve zorg, wordt er ingeleefd op de zorgbehoeften van cliënten met een migratieachtergrond wat zal leiden tot passende hulp. Hierbij wordt er op gelet of het behandelaanbod aansluit bij de hulpvraag en behoeften van de cliënt.

Ook moeten zorginstellingen wat betreft cultuursensitieve zorg aan een aantal criteria voldoen. Ten eerste moet men aandacht besteden aan personeelsbeleid. Door te investeren in de interculturele competenties van hulpverleners, kunnen we de juiste cultuursensitieve zorg aanbieden. Ten tweede moeten zorginstellingen letten op de cliëntenzorg door bijvoorbeeld het behandelaanbod uit te breiden. Ten slotte is het belangrijk om de organisatiebeleid uit te breiden door bijvoorbeeld nieuwe werkwijzen te bestendigen in procedures en regelgeving.

Belang cultuursensitieve zorg

Wat is cultuursensitieve zorg en waarom is het belangrijk?

De aantal inwoners met een culturele achtergrond in Nederland wordt steeds groter waarbij ook een toename is van ouderen met een culturele achtergrond. Het is noodzakelijk dat alle cliënten de juiste zorg krijgen die aansluit bij hun behoeften. Ook de cliënten met een multiculturele achtergrond moeten passende zorg krijgen om zich goed te voelen. De betekenis van cultuursensitieve zorg is dat zorg persoonsgericht is en dat er rekening wordt gehouden met de eigen geschiedenis, geloof en behoeften. De eigen normen en waarden gelden niet voor iedereen. Je kunt hierbij bijvoorbeeld denken aan andere rituelen en behoeften rond het levenseinde van een cliënt. Of dat ziektes in andere culturen verklaard kunnen worden door bovennatuurlijke oorzaken.

Alleen blijkt dat er in de dagelijkse praktijk nog niet voldoende aandacht wordt besteed aan cultuursensitieve zorg. Bij cliënten met een multiculturele achtergrond moet men in eerste instantie vooral letten op;

De taalbarrière
Cliënten hebben andere verwachtingen over goede zorg.
Cliënten hebben andere normen en waarden.
Onwetendheid over ongeschreven regels.

Het is voor de cliënten met een culturele achtergrond belangrijk dat instellingen voldoende rekening houden met de culturele verschillen. Met behulp van de cultuursensitieve methodiek van Instituut Culturele Zorg kan men een goed beeld krijgen van de cliënt, de opvoedingssituatie, de migratiecontext, de voorgeschiedenis en de eerdere behandeling.

Studiedag cultuursensitieve zorg

Zoek je invulling voor een studiedag of scholing voor jou en je collega’s? Wij bieden workshops en cursussen volgens een bewezen cultuursensitieve methodiek die we zelf hebben ontwikkeld. Met behulp van de workshops en cursussen wordt je getraind om bewust te worden vanuit je referentiekader door je referentiekader positief in te zetten om zo zorg op maat te bieden.

Workshops
Virtual reality: Deze workshop gaat om de bewustwording van culturele verschillen van cliënten door een kijkje te nemen in de thuissituatie van cliënten met een multiculturele achtergrond.

Transcultureel traject: Tijdens deze workshop wordt er met behulp van een bordspel spelenderwijs inzicht gegeven in de culturele verschillen en behoeftes. De deelnemers worden gestimuleerd om mee te denken met behulp van gedachtewisseling.

Cursussen
Omgaan met (v) echtscheiding: Kennis opdoen over hoe te handelen tijdens deze situatie voor de veiligheid en belang van het kind.

Basistraining Beschermjassen: Een model waarbij je leert hoe je veiligheid en verbinding kunt realiseren door te kijken naar interculturele competenties, de werking van in- en uitsluitingsmechanismen, de kracht van families en de impact van levensovergangen.

Bewust en inclusief opvoeden: Dit is een cursus waarbij je kennis kunt opdoen over de opvoeding van kinderen tussen 0 en 18 jaar vanuit verschillenden culturele perspectieven.

Agressie hantering: Bij deze cursus wordt je getraind in hoe je om kunt gaan met agressief gedrag van cliënten hoe je je eigen spanningssignalen kunt herkennen en hanteren.

Beroepscode en tuchtrecht: Training voor professionals in de zorg over hun verantwoordelijkheden binnen het werkplek waarbij er aandacht wordt gegeven aan de meerwaarde van een cultuursensitieve blik.

Radicalisering en polarisatie: Training voor hulpverleners over bewustwording van radicalisering en polarisatie.

Cultuursensitief binnen de zorg, dienstverlening en onderwijs: Cursus over het benoemen, herkennen en erkennen van verschillen en overeenkomsten met behulp van de diversiteitskaarten van Marten Bos.

Vragen over cultuursensitieve zorg?

Heb je nog vragen over cultuursensitieve zorg en richtlijnen of ben je benieuwd naar onze aanpak? Neem dan contact met ons op. Ook voor het plannen van workshop en cursus.

Wetenschappelijk is er nog geen eenduidig antwoord op het bestaan van buurteffecten. Jongeren zouden het slechter doen dan hun leeftijdgenoten in ‘betere’ buurten. Dit zou te maken hebben met sociale desorganisatie, negatieve rolmodellen en invloed van slechte vrienden. Bij het begrijpen van deze jongeren zouden ouders ten eerste begrepen moeten worden. Hoe zou je ouders in een achterstandswijk kunnen bereiken om ze beter te begrijpen?

Aandachtspunten voor het bereiken van ouders in achterstandswijken

Diversiteitbewust vakmanschap in interculturele zorg

Wanneer hulpverleners getraind en/of opgeleid worden tot diversiteitbewuste hulpverleners zullen ze ouders met een migratieachtergrond beter begrijpen. Onder diversiteit kunnen we de betekenis van verschillen, op basis van culturele achtergronden, sekse, klasse en gezondheid verstaan.

Sociale gelijkheid aan de orde stellen

Er is een grote verscheidenheid tussen ouders met een etnische achtergrond als het gaat om economische status en opleidingsniveau. Belangrijk hierbij is dat de hulpverlener effectief met de ouders kan communiceren en hierbij duidelijk kan maken dat er gestreefd wordt naar sociale gelijkheid.

Sleutelfiguren

Vertrouwen winnen van ouders is essentieel, omdat ze meestal niet uit eigen beweging jeugdhulp zullen zoeken. Sleutelfiguren met dezelfde etnische achtergrond die kunnen inspelen op de normen en waarden kunnen hierbij enorm helpen.

Outreachend werken

De hulpverlener kiest ervoor om de veiligheid van de eigen omgeving te verlaten en zich te begeven in de leefwereld van de ouders met inbegrip voor de daar heersende normen en waarden. Dit kan enorm helpen om de hulpverlening beter te organiseren naar de behoeften van de ouders.

Communicatie

De meeste ouders in de achterstandswijken beheersen de taal niet, waardoor het voor hulpverleners moeilijker wordt om te communiceren. Ook hebben ouders weinig kennis over de normen en waarden. Met interculturele sensitiviteit kan de hulpverlener ervoor zorgen dat ouders beter begrepen worden, doordat ze open staat voor gevoelens en behoeften van anderen.

Kleurrijke eigen kracht

Het is belangrijk dat de hulpverlener zich kan verplaatsen in de ouders om ze beter te kunnen begrijpen en dus ook bereiken. Ieder ouder redeneert vanuit zijn eigen referentiekader, omdat dat wordt bepaald door zijn eigen geloof, omgeving, cultuur, normen en waarden.

Interculturele zorgverlening

Instituut Culturele Zorg heeft als doel het intercultureel contact tussen cliënt en zorgverlener te verbeteren. Dit wil ICZ bereiken met het creëren van bewustwording van diversiteit om in te kunnen spelen op de zorgbehoeften van de cliënt. Wanneer ouders in achterstandswijken beter begrepen worden door hulpverleners, zullen ze ook sneller bereikt worden. Wanneer ouders beter benaderd worden, kan dit ook een brug vormen voor het bereiken van de jongeren in de achterstandswijken.

Tuba Gulbahce
Orthopedagoog

Er zijn veel culturen met verschillende normen en waarden in Nederland, waardoor mensen gebonden zijn aan verschillende gebruiken. Ook de zorg heeft steeds meer te maken met cliënten met een migratieachtergrond. In het dagelijkse leven, maar vooral in de zorg kunnen de verschillende gebruiken heel veel dilemma’s met zich meenemen. Hieronder kun je er meer over lezen.

Culturele dilemma’s: wat zijn de oorzaken en gevolgen?

Oorzaken

De gescheiden netwerken
De koudwatervrees van beide kanten
De misverstanden

Gevolgen

Culturele botsingen op de werkvloer
Culturele botsingen met de buitenwereld

Culturele dilemma’s: een aantal voorbeelden

De zorginstellingen hebben te maken met steeds meer cliënten met een migratieachtergrond. Er is steeds meer behoefte aan kennis over culturele gebruiken, waardoor de kwaliteit van de zorgverlening kan verbeteren. Er is wel een ondervertegenwoordiging van allochtone meisjes in de zorg omdat ze worstelen met fysiek contact en in land van herkomst heeft de zorg minder status.
Er zijn verschillen in dagelijkse gewoonten zoals voorbereiding voor het gebed. Mensen zullen meer behoefte hebben aan dagelijkse rituele wassing. Ook zullen bijvoorbeeld moslims en mensen met een joodse achtergrond hun maaltijd willen voorbereiden volgens de religieuze voorschriften.
In het westen worden ziektes meestal verklaard vanuit een lichamelijke en rationele verklaring. In andere culturen en religies kunnen ziektes verklaard worden door God of andere bovennatuurlijke oorzaken. Geloof in magie kan ook veel sterker zijn, waardoor eerder traditionele genezers worden geraadpleegd dan artsen.
De cliënten met een migrantenachtergrond hebben onvoldoende weet van ongeschreven regels.
Opvattingen over leven en dood en openheid over diagnose gaat in het westen wat harder. Bij het levenseinde kan het rechtstreeks benoemen van de levensduur te hard aankomen bij de cliënten.
Er zijn verschillen in gewoontes met betrekking tot omgang man-vrouw. Een vrouwelijk cliënt wil het liefst geholpen worden door een vrouwelijk hulpverlener en andersom.

Cultuur sensitieve zorg

Om het genezingsproces te bevorderen of om een cliënt beter te kunnen begeleiden moet in het belang van de cliënt rekening gehouden worden met de behandelwijze en de culturele gebruiken en gewoontes. Instituut Culturele zorg hecht waarde aan passende zorg voor de interculturele groep. Hierbij probeert ICZ het intercultureel contact tussen zorgverlener en cliënt te verbeteren door cursussen en workshops te geven, zodat cliënten beter begrepen kunnen worden.

Tuba Gulbahce
Orthopedagoog

Cultuur sensitieve zorg is belangrijk, omdat er een toename is van ouderen met een migratieachtergrond. Cultuursensitieve zorgambassadeurs kunnen hierbij helpen. De gastarbeiders van ongeveer 50 jaar geleden zijn nu oud en hebben behoefte aan zorg. Er komen steeds meer ouderen met een migratieachtergrond in de ouderenzorg terecht. Het is nog wel een groot probleem dat migrantenouderen een moeilijk bereikbare groep vormen. Hoe kunnen we ervoor zorgen dat de zorg voor deze ouderen verbeterd wordt door het inzetten van cultuur sensitieve zorgambassadeurs?

Wat is een cultuur sensitieve zorgambassadeur?

Een cultuur sensitieve zorgambassadeur is iemand die informatie doorgeeft, om kan gaan met interculturele communicatie, de gebruiken kent en de taal spreekt van de cliënten met een migratieachtergrond.

Cultuur sensitieve zorgambassadeurs voor verbetering van de kwaliteit van de zorg

Werkzoekende mantelzorgers met migratieachtergrond kunnen ingeschakeld worden bij de zorg van ouderen uit de buurt. Dit kunnen ze doen door ten eerste deel te nemen aan een leerwerktraject tot cultuur sensitieve zorgambassadeur.
Mensen met een migratieachtergrond in de mantelzorg kunnen een brugfunctie vervullen tussen cliënten met een migratieachtergrond en hulpverleners zonder kennis over die achtergrond.
De hulpverleners in de thuiszorgcentra voelen zich minder comfortabel bij cliënten met een migratieachtergond, omdat ze geen kennis hebben van de migratieachtergrond. Door een training te volgen over cultuur sensitieve zorg kunnen hulpverleners bijgespijkerd worden.
Wanneer een zorginstelling al vanaf het begin gericht is op cultuur sensitief werken kan een zorginstelling zich richten op een of meerdere doelgroepen.
De zorgambassadeur is aanwezig in de buurt en kan actief op zoek gaan naar mensen met een zorgvraag.
De ouderen met een migratieachtergrond weten kennelijk niet wat het zorgaanbod is in Nederland en hebben geen vertrouwen in de diensten van de thuiszorgorganisaties, omdat die niet zijn aangepast aan de diverse doelgroep. De cultuur sensitieve zorgambassadeurs kunnen ervoor zorgen dat beide partijen beschikken over voldoende kennis en ook vertrouwen.

Cultuur sensitieve zorgambassadeur zorgt voor communicatie en verbinding

Kortom de cultuur sensitieve zorgambassadeur zorgt ervoor dat de client met een migratieachtergrond en de hulpverlener dichter bij elkaar komen te staan. Ze dienen als een tussenpersoon om het doelpubliek, in dit geval mensen met een migratieachtergrond, te bereiken. De manier waarop zij te werk gaan en de manier van communicatie zorgt voor meer vertrouwen en verbinding.

Instituut Culturele Zorg zet zich ook in voor de cultuur sensitieve zorgverlening door hulpverleners kennis te leveren met behulp van cursussen, opleidingen, workshops en methodiek. Zo acht men het interculturele contact tussen client en zorgverlener te verbeteren. Voor meer informatie over intercultureel contact kunt u de site raadplegen van Instituut Culturele Zorg.

Tijdens de demonstraties tegen racisme en politiegeweld hebben jongeren duidelijk gemaakt dat ze duidelijke uitspraken hebben over de inrichting van een eerlijke, niet-discriminerende en rechtvaardige samenleving. Ze hebben aangetoond dat het belangrijk is om hun stem te laten horen. Na de dood van George Floyd kwamen jongeren op internationaal gebied in actie, maar ook in Nederland waren jongeren vastberaden om een einde te maken aan racisme en discriminatie die hier ook voorkomt. Hoe kunnen we zorgen voor meer jeugdparticipatie bij jongeren met een migratieachtergrond op politiek en maatschappelijk gebied?

Jongeren inspraak geven

Volgens de jongeren met een migratieachtergrond, zet de regering zich te weinig in voor deze jongeren. Er wordt weinig gedaan om de maatschappelijke belemmeringen weg te werken. Vanuit de politiek wordt deze groep te weinig vertegenwoordigd. Wanneer de regering zou helpen met het wegwerken van de belemmeringen, zoals discriminatie op school en werk, zouden deze jongeren zich beter kunnen ontwikkelen.
Met het deelnemen aan spontane demonstraties kunnen jongeren toch een kans krijgen om hun weg naar de politiek te vinden omdat ze de ruimte ervoor krijgen. Ze willen zich het liefst onafhankelijk uitspreken over politieke kwesties.
Wanneer jongeren zich gehoord of vertegenwoordigd voelen door bepaalde instellingen, zullen ze zich beter kunnen profileren.
Jongeren met een migratieachtergrond kunnen meedenken over het regeringsbeleid wanneer er meer aandacht wordt gegeven aan de wijken waar deze jongeren zich bevinden zoals bijvoorbeeld de Kolenkitbuurt in Amsterdam, Schalkwijk in Haarlem en Schilderswijk in Den haag.

Verantwoordelijkheid nemen

Jongeren zijn bereid om te bouwen aan hun toekomst door zelf verantwoordelijkheid te nemen. Wanneer ze gelijke behandeling krijgen door instellingen in alle voorzieningen, zullen ze meer bereid zijn om die verantwoordelijkheid op zich te nemen. Wanneer jongeren niet noodlottig in de steek worden gelaten, zullen ze het makkelijker hebben in het meehelpen met de veranderingen.

Instituut Culturele Zorg probeert met het inzetten van strategische adviseurs organisaties te ondersteunen bij het bewustwordingsproces van multiculturele zorg. Jongeren kunnen gehoor krijgen wanneer er aandacht wordt gegeven aan de culturele diversiteit. Voor meer informatie kunt u de website van Instituut Culturele Zorg raadplegen.

Elk individu heeft het recht om gelijk behandeld te worden, ondanks zijn afkomst, gezondheid, geloof of uiterlijk. Helaas is er in vele landen toch sprake van discriminatie en racisme wat zorgt voor ongelijkheid en uitsluiting van individuen en gemeenschappen. Ook is er sprake van discriminatie tussen kinderen. Je kunt je als ouder daar heel boos om maken of heel ongelukkig voelen, maar het beste is om het goed bespreekbaar te maken met je kind. Hoe kunnen we zorgen voor een positieve wereldbeeld en zo discriminatie onder kinderen voorkomen?

Bevooroordeeld

Kinderen zijn al bevooroordeeld, omdat ze kinderen van eigen soort leuker en aardiger vinden dan kinderen die niet tot hun groep horen. Kinderen die er op basis van uiterlijk en afkomst er anders uitzien vinden ze er niet bij horen of vinden ze vreemd.

Je kind discrimineert ook!

Alles wat anders is dan zijzelf vinden kinderen raar en daardoor kunnen ze kinderen ook pesten en buitensluiten. Kinderen voelen zich vertrouwd en veilig bij mensen die heel veel overeenkomsten hebben. Dit kunnen kenmerken zijn gericht op uiterlijk, culturele achtergrond, geloof of zelfs hobby’s. Ouders kunnen hier erg van schrikken, maar het is eigenlijk normaal. Ze moeten hier wel voldoende aandacht aan geven en op tijd actie ondernemen door het te bespreken met hun kind.

Ouders zijn een weerspiegeling

Kinderen doen meestal wat hun ouders ook doen. Als ze zien dat ouders niet op een respectvolle manier omgaan met anderen, zullen ze dat zelf ook niet doen. Als ouders moeten we onze kinderen juist aanleren of laten zien dat niet iedereen hetzelfde is, dat de ene niet superieur is ten opzichte van de ander en dat ieder persoon anders en bijzonder is geschapen.

Ontwikkelen van visie

Ouders spelen een grote rol bij de ontwikkeling van de visie van kinderen. Later op de leeftijd zullen vrienden de plaats van ouders innemen en zal het waarschijnlijk te laat zijn voor het meegeven van een realistisch visie op de wereld. Het is belangrijk dat ouders vroeg beginnen met het raad geven en vormen van de mening.

Aantal tips bij het creëren van positieve wereldbeeld

Probeer filmpjes te bekijken met je kind over het gespreksonderwerp. Kinderen vinden het leuk als ze dingen die je ze verteld, terug kunnen zien op een videofragment.
Tijdens de vakanties in het buitenland kun je er voor kiezen om samen met je kind je te verdiepen in de gewoontes en tradities van dat land. Zo komen kinderen meer te weten over vreemde talen, culturen en uiterlijke kenmerken. Ter plekke is het makkelijker om verschillen uit te leggen en kennis te laten maken.
Boeken lezen. In het boek Kikker en zijn vriendjes komen ze ‘Rat’ voor het eerst tegen en durven ze hem niet te spreken. Omdat hij anders is gaan ze ervan uit dat hij gevaarlijk kan zijn. In de loop van het verhaal wordt de boodschap gegeven dat vooroordelen niet goed zijn en dat je niemand moet discrimineren wegens zijn uiterlijk.
Bij speelgoed keuze hebben ouders meer de neiging om de meest populaire te kopen. Waarom zouden we altijd gaan voor een blonde of een slanke pop?
Het is leuk als je kind in contact gaat met je buren die verschillen in uiterlijke kenmerken. Of dat ze tijdens het buitenspelen in contact komen met kinderen die verschillende etnische achtergronden hebben. Ook helpt het als het kind op school kinderen tegenkomt buiten zijn eigen kring.

Gelijkwaardigheid

Een mens hoort niet te discrimineren en hoort niet gediscrimineerd te worden en een kind al helemaal niet. Het leven kan voor sommige kinderen ook in Nederland moeilijker zijn vanwege hun ras, huidskleur, etnische afkomst, godsdienst en gezondheid, omdat er geen sprake is van gelijkwaardigheid. Kinderen moeten op gelijke wijze behandeld worden ook door volwassenen.

Bewustwording culturele verschillen

ICZ probeert met behulp van verschillende diensten, vaardigheden te versterken op het gebied van interculturele communicatie. Doel hiervan is om de bewustwording van cultuurverschillen te vergroten. Zo kunnen kinderen en volwassenen sneller gelijkwaardig behandeld worden, doordat ze beter begrepen worden.

Het betrekken van ouders van vluchtelingenkinderen en het bieden van ondersteuning bij de opvoeding is vooral van groot belang bij een goede start van de onderwijsloopbaan. Onder ouderbetrokkenheid kun je uitgaan van het actief betrokken zijn bij diverse activiteiten op school tot ondersteuning bij leerprocessen. Hoe vergroot je ouderbetrokkenheid bij nieuwkomers en wat is het belang van interculturele zorg hierbij?

Welke ouders?

Het gaat om ouders die nieuw zijn in Nederland en meestal een oorlogsverleden hebben of kampen met een trauma. Deze ouders moeten in moeilijkere omstandigheden hun kinderen opvoeden, omdat ze onbekend zijn met de Nederlandse samenleving, een taalbarrière hebben, weinig weten over de Nederlandse cultuur of heel veel andere problemen hebben.

Tips om ouderbetrokkenheid te vergroten

Beschikken over voldoende achtergrondinformatie over het land van herkomst, cultuur, geloof en het gezin. De thuiscultuur moet begrepen worden.
Rekening houden met onderlinge verschillen en het bevorderen van persoonlijk contact.
Leerkrachten kunnen helpen door informatie over het onderwijs en de voortgang van de leerling te verschaffen en dit het liefst op papier. Ze kunnen ouders meer handvatten geven voor het ondersteunen van hun kind en het stimuleren van onderwijsondersteunend gedrag.
Externe hulp zou ingeschakeld moeten worden wanneer ouders zelf niet in staat zijn hun kinderen te ondersteunen in hun schoolloopbaan. Doordat ouders niet beschikken over financiële middelen en kennis over mogelijkheden, schakelen ze geen externe hulp in.
Het inzetten van professionele tussenpersonen (ouderconsulent of ambassadeur) tussen school en ouders kan het contact met ouders vergemakkelijken.

Belang van interculturele zorg bij ouderbetrokkenheid

Het contact tussen ouders van nieuwkomers kan verbeterd worden door het creëren van bewustwording en het ontwikkelen van interculturele kennis en vaardigheden. Instituut Culturele Zorg probeert met zijn methodiek een goed beeld te krijgen van deze nieuwkomers afkomstig uit verschillende leefgebieden. Hij zet zich in voor cultuur sensitieve zorgverlening, zodat mensen met een multiculturele achtergrond beter begrepen kunnen worden en dus beter geholpen kunnen worden.

Tuba Gulbahce
Orthopedagoog

Steeds meer jongeren met een multiculturele achtergrond slagen erin om hun opleiding met succes af te ronden. Ook de voortijdige schoolverlaters zijn verminderd. Het vinden en behouden van werk kan nog steeds heel ingewikkeld zijn. Belangrijk hierbij is het verbeteren van de aansluiting tussen onderwijs en arbeidsmarkt voor jongeren met een multiculturele achtergrond. Jongeren zouden een passende werkplek moeten vinden of op een andere manier moeten participeren in de maatschappij. In deze blog gaan we kijken naar de problemen die kunnen voortkomen bij school-werk transitie van jongeren met een multiculturele achtergrond.

Welke problemen hebben jongeren bij school-werk transitie

In de huidige samenleving is het behalen van een startkwalificatie een vereiste. Het niet behalen van een startkwalificatie zorgt ervoor dat jongeren minder kans hebben om een baan te vinden. Jongeren kunnen te maken hebben met een complexe problematiek. Het niet hebben van stabiel werk en het ontbreken van een eigen inkomen kan zorgen voor meer problematiek.
Het gaat vaak om jongeren die behoefte hebben aan persoonlijke aandacht waardoor ze werkelijk gesteund en verder geholpen kunnen worden. Het kan zijn dat er sprake is van andere problemen, zoals financiële problemen, woonproblemen, familieproblemen, psychische of lichamelijke problemen. Door jeugdhulp zouden problemen verholpen moeten worden, zodat jongeren volwaardig kunnen participeren in de maatschappij.
Het gaat niet alleen om het vinden van werk maar ook om het behouden van werk en jongeren kunnen op dat punt ook kwetsbaar zijn.

Voorkomen van problemen bij school-werk transitie

De gemeente zou jongerenwerkers moeten inzetten om uitgevallen jongeren te benaderen. Men zou professionele uitwisseling kunnen organiseren tussen jongeren, loopbaancoaches en hogescholen/universiteiten om jongeren te stimuleren om verder te gaan met hun opleiding.
Jongeren zouden anders benaderd moeten worden om achter hun problemen te komen. Hulpverleners zouden een vertrouwensband moeten creëren met de jongeren om hier achter te kunnen komen.
Werkgevers moeten gestimuleerd worden om jongeren aan te nemen. Dit gaat heel wat makkelijker als de juiste voorwaarden voor de werkgever gerealiseerd worden.
Jongeren zouden beter begeleid moeten worden in hun studieverloop om uitval tegen te gaan. Ze moeten beseffen dat het reguliere systeem is gericht op scholing, startkwalificatie en betaald werk. Gemeenten kunnen samen met scholen naar het vervolg van de situatie van jongeren kijken.
Scholen kunnen samen met bedrijven passende stageplekken creëren en in samenwerking van jobhunters kunnen ze kijken wat nodig is om jongeren te voorzien van werk.

Loopbaanontwikkeling bij multiculturele jongeren

Bij jongeren met een multiculturele achtergrond kan de loopbaanontwikkeling wat moeizamer gaan. Ze hebben een goede begeleiding nodig zodat ze het even makkelijk hebben op de werkvloer als de gemiddelde Nederlander. In mijn blog over interculturele communicatie kun je meer lezen over hoe je deze jongeren kunt benaderen.

Instituut Culturele Zorg richt zich op cultuur sensitieve zorgverlening waarbij er een aanbod is van cursussen en workshops. Ook zijn er verschillende diensten waarbij organisaties gesteund kunnen worden bij het bewustwordingsproces van multiculturele kring.

Tuba Gulbahce
Orthopedagoog

Alle ouders willen het beste voor hun kind. Dat ze gelukkig zijn en gezond. Hun school afmaken, werk vinden, een relatie, vrienden en familie. Als je met ouders praat, hoor je meestal dezelfde opvoedvragen. Ouders onderling zeggen vaak: “We zijn toch allemaal hetzelfde”.

Veelvoorkomende opvoedvragen

Ouders hebben vaak dezelfde vragen omdat veel van deze vragen samenhangen met de leeftijd en ontwikkelingsfasen van hun kind. Tijdens de zwangerschap vragen ouders zich af wat voor ouders zij gaan worden, hoe gaan ze bijvoorbeeld zorg en werk combineren? Als de baby er eenmaal is, komen er vragen over slapen, huilen en eten. Daarna over lopen, praten, zindelijkheid, ongehoorzaamheid, pesten, schoolkeuze. En als de kinderen ouder worden vragen over de mobiele telefoon, brutaal gedrag, uitgaan en relaties.

Hoewel ouders hetzelfde wensen voor hun kind en vaak dezelfde opvoedvragen hebben, zijn ze niet geholpen met hetzelfde advies. Een goed advies sluit aan bij de ouder, het kind, de opvoedomgeving en de maatschappelijke context.

Aansluiten bij de ouder

Om goed bij ouders en familie aan te sluiten is het belangrijk wat meer te weten over hun achtergrond. Hoe zijn ouders zelf opgevoed? Waar zijn ze geboren en opgegroeid? Was het stad of platteland? Hebben ze een opleiding gevolgd? Hebben ze fijne jeugdherinneringen of juist niet? Is er een vlucht of migratie geschiedenis? Welke waarden zijn belangrijk voor ouders? Is er een bepaalde traditie, cultuur of religie? Al deze factoren hebben invloed op wie de ouders zijn, hoe zij denken en handelen.

Aansluiten bij het kind

En natuurlijk zijn ook niet alle kinderen hetzelfde. Hoe gaat het op school en met vriendjes? Zijn er medische klachten? Het ene kind is meegaand terwijl het andere kind juist alles zelf wil bepalen. En hoewel alle kinderen welvaren bij een positieve benadering zijn sommige kinderen makkelijker te motiveren tot gewenst gedrag dan anderen.

Aansluiten bij de opvoedomgeving

De situatie van een gezin kan ook heel verschillend zijn. Bijvoorbeeld tijdens de Corona crisis. Alle ouders vroegen zich af hoe hun kinderen schoolwerk moesten maken. Thuiswerkende ouders moesten hun werk combineren met het helpen bij schoolwerk. Andere gezinnen hadden geen laptop en mochten die van school lenen. In weer andere gezinnen gingen kinderen naar de noodopvang. Dezelfde opvoedvraag, heel verschillende situaties en daarom andere ondersteuning noodzakelijk.

Aansluiten bij de maatschappelijke context

Opvoedvragen kunnen ook samenhangen met maatschappelijke ontwikkelingen. Bijvoorbeeld vragen rond discriminatie en racisme. Hoe ga je er als ouder mee om als jouw kind, op basis van culturele achtergrond, een te laag schooladvies krijgt of geen stageplek kan vinden. Hoe voed je dan je kinderen op tot burgers in deze maatschappij?

Effectieve opvoedprogramma’s, altijd maatwerk

Effectieve opvoedprogramma’s sluiten aan bij de motivatie en vragen van ouders op basis van kennis over ouderschap, opvoeding en de ontwikkeling van kinderen en tieners. Door aan te sluiten bij en vragen te stellen over de ouder, het kind, de opvoedomgeving en maatschappelijke context wordt helder waar het probleem én de oplossing ligt. En hoewel ouders, kinderen en situaties allemaal verschillen, zijn alle ouders gelukkig als het goed gaat met hun kinderen. Wat dat betreft zijn we allemaal hetzelfde!

Cecile Winkelman

Directeur Triple P Nederland en projectleider preventie at Ouder- en Kindteams Amsterdam